Та бидний тогтмол төлдөг татваруудын хувь хэмжээг багасгах, үгүй талаар ид хэлэлцэж байна. Нам, хувиараа эвсээд эхнээсээ хуулийн төслөө танилцуулаад эхэллээ. Энэ дунд нийгмийн даатгалын шимтгэлтэй холбоотойгоор хэний ам яаж хөдлөв?

🔻 Нөхцөл байдал: Урд хормой = Хойд хормой

Нийгмийн даатгалын сан (НДС) олон жилийн турш алдагдалтай ажиллаж түүнийг нь төсвөөс санхүүжүүлж байгаа. Уг сан өнгөрсөн сарын байдлаар ч дадсан сурснаараа ₮297 тэрбумын алдагдал хүлээжээ. 

🧐 Хэн юу боловсруулав?

Оны эхэнд УИХ-ын гишүүн Б.Түвшиний “Нийгмийн даатгалын ерөнхий хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах” хуулийн төсөл нээлттэй байршсан. Үүнд гэрээгээр ажил гүйцэтгэгч, нэг удаагийн ажлын хөлс, хөнгөлөлт урамшууллаас нийгмийн даатгалын шимтгэл авахыг болиулахаар тусгасан. Мөн НДШ төлөх цалин, орлогын дээд хэмжээг хязгаарласан буюу ажил олгогч талаас төлөх НДШ-ийн дээд хэмжээг хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг 10 нугалсантай тэнцэхүйц байна гэжээ.

• ❌ Эсрэг байр суурь: Харин Монголын үйлдвэрчний эвлэлээс энэхүү хуулийн төсөл хэрэгжсэн тохиолдолд 2025 оны төсөвт ₮725 тэрбумын алдагдал үүснэ гэж үзэж буй. Тэгэхээр татварын ачааллыг бууруулах нь хэрэгцээтэй байгаа нь үнэн ч энэ орон зайг үүсгэхийн тулд төсөв сахилга баттай, зөв зарцуулалттай байх нь зүй. 
• 🛀 Ажил олгогчийн нурууг амраана: Харин ГБХНХЯ-нд боловсруулж байгаа төсөл дээр ажил олгогч талаас төлж байгаа НДШ-ийг 3 нэгж хувиар багасгах асуудал яригдаж байгаа. Энэ тохиолдолд ажил олгогч 1 ажилтныг дундаж цалингаар цалинжуулдаг гэж үзвэл түүнд төлөх НДШ нь ₮80 мянгаар багасна. 

📌 Яах хэрэгтэй вэ?

НДШ-ийн 2%-ийг хуримтлуулж байгаа нь урагш алхсан ганц алхам болсон. Нэмээд шимтгэл, татварын хувь хэмжээг бууруулахаас гадна НДС-г уг сууриар нь зөв голдирол руу оруулах урт хугацааны шинэчлэл хэрэгтэй байна. Бид энэ талбарт бүрэн шинэчлэл хийхдээ хүн амын ачааллыг тооцож урт хугацаанд үр ашигтай ажиллах системийг бүтээх хэрэгтэй байна даа.