Сүүлийн 1 жилд долларын ханш төгрөгийн эсрэг 1.1%, иений ханш 8%, рублийн ханш 20.4% тус тус суларсан бол еврогийн ханш төгрөгийн эсрэг 3% чангарав. Тэгвэл энэ онд төгрөгийн ханш хэр савлагаатай байх вэ?  

Оны төгрөгийн өнгө зүс

2022 онд төгрөгийн ханш долларын эсрэг 21% суларч байв. Сүүлийн 10 жилд бол жилд дунджаар 8.9% суларчээ. Өөрөөр хэлбэл та ₮17 мянгаар Spotify-н сарын эрх авдаг байсан бол энэ тоо жил тутамд 8.9% нэмэгдэж 3 жилийн дараа гэхэд ₮22 мянгыг зарцуулахуйц болдог гэсэн үг. Харин энэ оны хувьд Монголбанкнаас зарласан ханшийн хөдөлгөөнөөс харахад нийт 22 валютын ханш төгрөгийн эсрэг суларсан аж. Юу нөлөөлөв? 

• 13%: Бодлогын хүү 13%-тай байгаа нь төгрөгийн эрэлтийг нэмэгдүүлэх замаар ханшийг чангаруулж буй. Түүнчлэн ГШХО-ын хэмжээ 2023 оны II улиралд жилийн өмнөхөөсөө 52.4% өсөж $583.1 саяд хүрсэн билээ.  
• +44.6%: Гадаад валютын албан нөөцийн хэмжээ өнгөрсөн сард жилийн өмнөхөөс 44.6% нэмэгдэж $4.9 тэрбум буюу түүхэн дээд хэмжээнд хүрээд буй. Түүнчлэн эдийн засаг 6.9% өссөн, гадаад худалдааны ашиг нэмэгдсэн нь ч төгрөгийн ханшийн чангаралд нөлөөтэй. 

Цаашид юу болох вэ? 

Энэ онд төгрөгийн гадаад валюттай харьцах ханш алгуур чангарах хүлээлттэй байгаа юм. Учир нь,  

• ХО нэмэгдэнэ: ГШХО-ын нийт орох урсгал энэ онд жилийн өмнөхөөсөө $200 сая орчмоор өсөх төлөвтэй байна.  
• Экспорт өснө: Түүнчлэн энэ онд түүхий эдийн экспорт өсөхөөр байгаа. Экспорт нэмэгдсэнээр гадаад худалдааны ашиг нэмэгдэнэ гэсэн үг.  
• Зэсийн өнгөлөг ирээдүй: Цаашлаад зэсийн үнэ 2025 он гэхэд 75% өсөж дээд амжилт тогтоож магадгүй байгаа нь манай экспортын орлогыг нэмэгдүүлэхээр байна. Мэдээж Оюу толгойн гүний уурхайн үйл ажиллагаа жигдрэхийн хэрээр зэсийн олборлолт ч нэмэгдэнэ. 

Эцэст нь, энэ бүх нөхцөл төгрөгийн ханш чангарна гэсэн хүлээлтийг үүсгэж буй. Гэхдээ геополитикийн нөхцөл болон эдийн засгийн сөрөг шокийн эрсдэл байгааг санах хэрэгтэй. Гэснээс энэ оны эдийн засагт ямар сорилт тулгарч болохыг ЭНД дарж уншаарай.