ЗГ болон МҮХАҮТ-аас 22 дахь жилдээ ТОП-100 ААН-ийг алдаршууллаа. Энэ жилийн хувьд ТОП-100 ААН-ийг анх удаа хувийн хэвшлээс тодруулав.

Ерөнхий үзүүлэлт

• Орлого ⬆: ТОП-100 ААН-ийн борлуулалтын орлого жилийн өмнөхөөсөө 8.5% өсөж ₮38.4 их наяд болсон аж. Ингэснээр тэдний нийт орлого ДНБ-ий 73%-ийг бүрдүүлсэн байна. Харин 2018 онд энэ тоо 96% байсан буюу ТОП-100 ААН-ийн нөлөө маш их байсан хэрэг.
• Татвар ⬇: ТОП-100 ААН-ийн төлсөн татварын хэмжээ 18.9% буурч ₮4.3 их наяд болжээ. Улмаар ТОП-100-гийн улсын нийт татварт эзлэх хувь 19 нэгж хувиар багасаж 28% болсон байна. Үүнд ТОП-100 ААН-ийг зөвхөн хувийн хэвшлээс тодруулсан нь нөлөөлөв. Учир нь Эрдэнэт үйлдвэр ТӨҮГ зэрэг хамгийн их татвар төлөгчид ТОП-100 ААН-ийн жагсаалтад тооцогдоогүй шүү дээ.
• Ажил олголт: Үргэлжлүүлээд, ТОП-100 ААН-д ажиллагсдын тоо 2021 онд 99.1 мянгад хүрч дээд амжилт тогтоож байв. Харин өнгөрсөн жилийн үзүүлэлт энэ дүнгээс 28.2% буурчээ. Энэ нь ч мөн ТОП-100 ААН-д төрийн өмчит компаниудыг оролцуулаагүйтэй холбоотой.

Салбараар нь ангилъя 

ТОП-100 ААН-ийн 35 нь худалдаа үйлчилгээний салбарынхан аж. Хэдий тэд ТОП-100 ААН-ийн дунд тоогоороо хүнд жинг эзлэх ч нийт хөрөнгө, борлуулалтын орлого, төлсөн татварын хэмжээгээр уул уурхайн салбарыг гүйцэх салбар үгүй. Тодруулбал, уул уурхайн салбарын нийт хөрөнгийн дүн ₮7.4 их наяд бөгөөд энэ нь ТОП-100 ААН-ийн 43%-ийг бүрдүүлж буй.

• 7% ➡ 33%: Цаашилбал, банк санхүүгийн салбарынхан ТОП-100 ААН-ийн 7%-ийг бүрдүүлж буй. Харж байгаачлан эзлэхүүний хувьд маш бага ч нийт ашгийн 33%-ийг дангаараа бүрдүүлсэн байна. Эсрэгээрээ ТОП-100 дахь худалдаа үйлчилгээний салбарынхан тэднээс 5 дахин олуулаа атлаа нийт ашгийн ердөө 11%-ийг бүрдүүлсэн байх жишээний.

Эцэст нь… ТОП-100 ААН-ийн нөлөө асар их гэдэг нь харагдаж байна даа. Тэр ч утгаараа тэднийг IPO хийх, компанийн бонд гаргахад тавигдаж буй шаардлагыг багасгаж, бодлогоор дэмжихээр болоод буй.